Eğitim bir çok
becerimizi geliştirmemizi ve seçtiğimiz işi, hayatı yapmamızı sağlayabilir. Ama
öte yandan insan sosyal bir varlıktır.Sosyal gelişimi için diğer insanlarla
iletişimini düzgün sürdürecek sosyal becerilere ihtiyaç duyar.
Sosyal bir
ortamda olumlu tepkiler almak istenir.Çünkü başkalarından aldığınız olumlu geri
bildirimler güven hissinizi güçlendirecektir. Sosoyal beceriler burada devreye
girer. Sosyal beceriden kast edilen, ilişkileri yönetirken gösterdiğiniz becerilerdir.Sosyal beceri için
sahip olmanız gereken bazı özellikler vardır. Öncelikle kendinize ve
yaptıklarınıza güvenmeniz gerekir. Kendinizi, duygularınızı iyi tanımayı ve
yönetmeyi diğer insanların duygularını anlayabilmek izler.Bunlara sahip olmak
zor mu? Çalışmak ve denemek bir çok şeyi çözebilir.
Soyal Becerilerini Geliştir
Doğuştan
sosyal becerileri olanlar, aslında doğdukları andan başlayarak ailesi,çevresi
ve eğitimi ile sosyal becerileri desteklenmiş olanlardır. Çocukluğunda “Haydi
merhaba desene,misafirlere şiir okusana,yaptıklarını göstersene” diye sürüp
giden zorlamalar sosyal beceri gelişimine yardımcı olmadığı gibi baltalayıcı
bile olabilir.Onun yerine çocuğun becerilerini geliştirmesine izin
vermek,desteklemek, başarısız olduğunda yermek yerine çabasını taktir etmek
sosyal becerilerin gelişimine destek olur. Büyüdüğümüz zaman sosyal beceri
geliştirmek nasıl iletişim kurduğumuz,mesajları nasıl verdiğimiz ve aldığımızın
farkında olmakla başlar.Bireysel iletişim sürecine sözel iletişim gibi, sözel
olmayan davranışlarımızın,ses tonumuzun oluşturduğu iletişim de katılır.
Sosyal Beceri Ne işe
Yarar?
Sosyal beceri ,hem özel yaşamda hem de iş yaşamında önem kazanır. Sosyal
becerisi olan kişiler daha çok ilişki kurara ve daha fazla arkadaşları
olur.Yeni ilişkiler kurmak,hayata farklı yön vermek, iş yaşamında ilerlemek
sosyal becerilerinizle bağlantılıdır.
Sosyal
becerileri olmayan insanlar daha az iletişim kurma eğilimindedirler. Bu nedenle
yeni insanlarla tanışmaya istekli olmazlar. Tanımadıkları, yeni insanların
olduğu topluluklara katılmamaya çalışırlar. Katılmadıkları için sosyal
becerileri gelişmez. Oysa katılınılan toplantılarda bazı insanları tanıyor
olmak kişiyi rahatlatır. Birlikte zaman geçirmek istemediği kişilerden
sıyrılıp,diğerleri ile olmaya yardımcı olur.
İş yaşamının önemli bir
kısmı diğer insanlarla ilişki kurmak ve sürdürmektir. Bunu beceremediğiniz
zaman ofisinizde izole kalırsınız.Bir toplantıda konuşmayı başlatabilmek,
tanımadığınız biri ile karşılaştığınız zaman ilk selamı vererek konuşmaya
girişmek başarı kadar mutlulukda getirmektedir.İş alımlarında kişilerin
yeterlilikleri,iş potansiyelleri kadar sosyal becerileri de
değerlendirilmektedir.Kendini tanımak ve denetleyebilmek değerlendirilmesi zor
olan sosyal becerilerdir.Çeşitli yöntemlerle bu özellikler değerlendirilmeye
çalışarak,sosyal becerileri gelişmiş elemanlar seçilmeye çalışılmaktdır.
Bazı kişiler sadece kendine
ait ortamlarda sosyal beceri gösterebilirler. Kültürel olarak farklı olan
ortamlara hiç girmedikleri için,bu ortamlarda becerileri işe yaramaz.Bu durum
onların çevresini kısıtlar,açılımını engeller. “Benim için önemli olan bu
çevre” sözleri ile kendini kandırır.Farklı ortamlarda ve kültürlerde sosyal
becerileri kullanabilmek,çocukluktan başlayan yönlendirmelerle gerçekleşebilir.
Bazı insanlar ise tüm gelişimleri sırasında sosyal becerilerini geliştirecek
bir özdeşim modelinden yoksun oldukları için,sosyal beceri geliştiremezler.
Sosyal beceri gelişimini engelleyen kimi ruhsal bozukluğu da göz ardı etmemek
gerekir. Asperger sendromu gibi sosyal beceri yoksunluğu olarak
tanımlanabilecek sorunlar gelişimi engeller.
Eğer sosyal becerileriniz gelişmişse kendinizi
biliyorsunuz demektir. Eğer sosyal becerilerinizi geliştirmeyi düşünüyorsanız
kendinizi çeşitli koşullarda deneme,kendi özelliklerinizi tanıma ve gerekiyorsa profosyonel destek alma zamanıdır.
Prof.Dr. Bengi Semerci
