Birlikte çalışan insanlar arasında oluşan ilişkinin romantik bir ilişkiye dönemesi onları ve diğer çalışanları nasıl etkiler? Kurum için daha önemli olan çalışma ortamını nasıl etkiler?
Birçok şirket, kendi iş yerinde iki elemanı arasındaki ilişkiyi hoş görmüyor. Tabi ilişki yasaktır demek, hak kısıtlama anlamına geleceğinden, genellikle birinin iş değiştirmesini istiyorlar. Çünkü bu ilişkilerin, iş yerinde verimi düşürdüğünü savunuyorlar. Üstelik sadece ilişkide olan iki elemanın değil, onlarla meşgul olacak olan diğer elemenlarınkini de. Üstelik iş yeri hiyerarşisinin bozulduğu, diğer elemanların kendilerini haksızlığa uğramış hissettiklerini, işe olan güvenlerini sarsıldığını ileri sürüyorlar. Eğer çiftlerden biri, ya da her ikisi evliyse, eşlerle evde olan huzursuzluğun verime etkisi ve aldatılan eşin iş yerinde çıkarması olası rezalet de artı risk sayılıyor.
İş yerinde birbirleri ile aile bağı olan ya da ilişkisi bulunan kişilerin getirdiği söylenen bu karmaşalar gerçekten sorun yaratabilir.Örneğin bu çiftlerden biri diğerinin amiri olduğunda performansın nasıl değerlendirileceğinden, diğer çalışanların ayrımcılık yapıldığına ilişkin inanışlarına uzanan zor bir süreç oluşur. Alınan ücretin nasıl saptandığı, mesainin nasıl belirlendiği tartışma konusu olur.
İlişki olan çift arasında çıkabilecek sorunlar diğer bir konudur. Birbirleri ile olan tartışmalarının çalışmanın kalitesini etkileyeceği endişesi çok geçersiz bir gerekçe değildir. Ayrıca ilişkinin sonlanması durumunda çıkabilecek başka sorunlar olabilir. İki kişi arasındaki olumsuz duygular diğer çalışanların gruplanması ile sonuçlanabilir. Söz konusu ilişki biten bir evllilik değil, sadece bir ilişki ise o zaman cinsel taciz suçlamaları olabilir.
Yapılan sözleşmede baştan bir ilişkiye ilişkin madde yoksa işveren için sorun çıksa da çözüm sıkıntı yaratabilir. İlişkileri başladığı ya da evlendikleri için,kişilerden birinin işten ayrılmasını istemek seçim yapma sorununa yol açar. Sonuç olarak bu tür bir nedenle anlaşmayı sonlandırmak iş kanunu ile başlayan ve cinsiyet ayrımcılığına değin uzanan bir sürece yol açabilir.Aynı zamanda özel hayatın “özel” olduğu gerçeği ile yüzleşmek zorunda kalınabilir.
Niçin iş yeri?
İş yeri ilişkilerinin çeşitli nedenleri vardır. Bu neden kişinin yaşına, bulunduğu düzeye ve kendi kişilik özellilerine göre değişebilir. Özellikle büyük hacimli iş yerleri, çalışan insanların başkalarıyla karşılaşmaları için iyi fırsattır. Hele gününün büyük kısmını orada geçiren, farklı sosyal çevrelere girmek için, iş dışı zaman bulamayanlar için iş adeta yaşamın kendisidir. Çoğu iş yeri arkadaşlığı sosyal ortamlarda sürmekte, iş yemekleri, iş yeri eğlenceleri ile özel yakınlaşmalar artabilmektedir. Aynı yerde çalışan kişilerin konuşacak ortak konu bulmaları, paylaşımları, aynı şeylerden hoşlandıkları duygusu artacaktır. Çoğu zaman bu paylaşım ve duyguların yanıltıcı olduğunu, sadece aynı ırtamı paylaşmakdan kaynaklanabileceğini de unutmamak gerekir.Tüm bunlara birlikte geçirilen uzun saatler de eklenince, yakınlaşmalar kaçınılmaz olabilir.Kişilik özelliklerine gelince, çekingen, insanlarla tanışmakta zorluk çeken kişilerin, yakınlık kurmaları için iş uygun bir ortam olabilir.İş yeri koşullarında oluşan yakınlaşmaları, konuşmaları, espirileri gerçek olarak algılayabilir. Bunun sonucu oluşacak hayal kırıklığı, iş veriminin düşmesinden öte ruhsal sorunlara yol açacaktır.
İş yerinde romantik ilişki her zaman iki bekar ya da yalnız insan arasında olmamaktadır. Kimi zaman birinin ya da ikisinin yaşam paylaştıkları başka kişiler olmasına karşın ortaya çıkan romantik iş yeri ilişkileri olmaktadır. Evdeki eşten daha çok paylaşabildiğiniz ortak konu olması cazip gelebilir. Aslında bu durumda ilk düşünülmesi gereken işe ne kadar gömüldüğünüz ve aile yaşamını ne kadar dengeleyebildiğiniz olmalıyken, evdeki eşinizin sizi anlamadığını ama iş yerindeki kişinin anladığını düşünebilirsiniz. Bazen evde olan huzursuzluk, evdeki eşten daha uzun geçirilen vakit, sorunları anlayışla dinleyen bir arkadaş, ilişki için iyi bir neden sayılabilir. Başlangıçta sorunların paylaşılması için başlayan bu dostluk, bir ilişikiye, bu ilişki de yeni sorunlara yol açabilir.İçinden çıkılmaz hale gelen üçgene, iş yerinde çıkabilecek sorunlarda eklenince kendiniz mahkemede ya da psikoterpide bulabilirsiniz. Tabi ikisinin birden olma olasılığı da yabana atılamaz.
Bir başka ilişkinin kahramanı genç ve hırslı elemen olabilir. Yükselmenin, önemsenmenin ve isteklerini elde etmenin yolu olarak, iş yerinde yöneticiyle kurulan bir ilişki olarak görebilir. Bunun en büyük riski işlerin aksaması değildir. Risk yalana inanma, yöneticinin değişmesi, ilişkinin açığa çıkmasıyla artık yükselebilecek bir iş kalmaması gibi sıralanabilir. Bir de orta yaşı geçen erkekler var tabi. Kolayca kurulabilen, iş yerinde oluşturduğu hayranlığı ve gücü doruklara çıkaracak, kendi düzeyindekiler tarafından hayranlıkla onaylanacak ilişkiler. Ama ilişkinin idaresini elinden kaçırma, peşpeşe yapılan hatalar, arttığını düşündüğü gücü ve hayranlığı kaybederek sıradan olma gibi kayıplar, aldatılan eşe yakalanmayı en önemsiz sonuç haline getirebilir.Herşeye karşın, aşkınız iş yerinde olabilir ve onun için diğer şeyleri kaybetmeyi göze alabilirsiniz. Bu arada iş yerinde tanışıp, ömür boyu mutlu olan çiftleride unutmamak gerekir. Sonrasında bu çiftlerin aynı işyerinde çalışmaktan hoşlanmadığını da…….
Prof. Dr. Bengi Semerci
