Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) dikkat azlığı, hareketlilik ve dürtü kontrol bozukluğu ile giden bir nöro gelişimsel bozukluktur. Çocukluktan erişkinliğe geçerken bazı belirtiler düzelme gösterse de, %60 oranında erişkin dönemde devam eder. Erişkin dönemde kişinin yaşamını birçok alanda etkiler. Bu alanlardan bir tanesi de iştir. İş yerinde hem DEHB olan birey, hem iş yeri hem de çalışma arkadaşları tarafından sorunun bilinmesi herkes için yaşamı kolaylaştıracaktır.

DEHB olan kişilerin okulu bırakma, sık iş değiştirme ve çalıştıkları işlerde mutsuz olma oranları diğerlerinden fazladır. Genellikle düşünmeden sık iş değiştirme, zamanlama sorunları nedeniyle bitmeyen projeler ya da kaçırılan toplantılar, organizasyon sorunları nedeniyle kaybolan evraklar kişinin kapasitesi oranında verimli olmamasına neden olur. Aynı zamanda çabuk uyarılma nedeniyle diğer çalışanlarla çıkan sürtüşmeler iş yeri için sorun yaratır. Bunlarla baş etmenin yolu kişinin zayıf noktalarını bilip, yaratıcılık gibi güçlü olduğu yönlerini ortaya çıkaracak kariyerler seçmeleri ve çalışmalarını kontrol etmeleridir.

Kendinizi tanıyor musunuz?

DEHB’ ye rağmen başarılı olmak ve işinizi sürdürmek için en önemli şey sorununuzu bilmektir. Böylece yapamadığınızı sandığınız ve eleştirildiğiniz bazı sorunların aslında bir bozukluktan kaynaklandığını düşünebilir ve yardım arayabilirsiniz. Çünkü DEHB tanısı bir hekim tarafından konulduğunda ve tedaviye başlanıldığında sorunların büyük kısmı ortadan kalkacaktır. Tedavi sadece ilaç kullanmakla olmayacağı için, onun yanında destekleyici ve yönlendirici terapiye devam etmeli, kendi yaşamınızı düzenlemek için bunları uygulamalısınız. Eğer zamanı ayarlayamamak, dikkatinizin çabuk dağılması, hareketsiz duramadığınız için toplantıları sonuna kadar dinleyememek, geç kalmak, organize olamamak, duygularınızı denetleyememek, başkalarının sözleri bitmeden kesmek gibi belirtileriniz varsa bunların “huy” değil, DEHB olabileceğini düşünmeniz gerekir.
İş arkadaşları çoğunlukla onları sorumsuz, dağınık, saygısız hatta tembel gibi görebilirler. Oysa DEHB olan kişiler denetleyemedikleri bu durum nedeniyle çoğunlukla diğerlerinden daha çok çalışmak ve zaman harcamak zorunda kalırlar. Parlak fikirleri ve yaratıcılıkları; zamanlama eksikliği, ilgisinin çabuk dağılması veya organizasyon zorluğu nedeniyle bir kenara itilebilir. Tüm bunlara öfke ve isteklerini erteleyememe eklendiğinde sorun büyür. Ayrıca DEHB ile birlikte ona eklenen kaygı, depresyon, düşük benlik saygısı süreci iyice zorlaştırabilir.

Sorunsuz çalışmak mümkün mü?
Sorunsuz çalışmak, kendinizi verimli ve iyi hissetmek, iş yeriniz ve arkadaşlarınız tarafından onaylanmanın yolu bir an önce sorununuzu tanımlamak ve bir hekimden doğrulatmak olmalıdır. Sonra bir yandan tedavinize devam ederken, diğer yandan hem kariyerinizi, hem çalışma şeklinizi gözden geçirerek gereken düzenlemeleri yapmanız gerekir.
Öncelikle seçtiğiniz işin size uygun olup olmadığına bakmak uygun olur. Sizin için uygun olan iş tutkularınızı gerçekleştirirken, sorun olan özelliklerinizi kontrol edebileceğiniz bir iş olmalıdır.

Çalışırken soruna neden olan bulgular

Dikkat Dağınıklığı: Gürültülü ve kalabalık ortamlar zaten dağınık olan dikkatinizi daha çok dağıtacaktır. O nedenle sessiz bir ortam yaratmaya (tek olabileceğiniz ve düzenli bir mekân, dışarıdan gelen uyarıları kesecek bir kulaklık) çalışmalısınız. Ayrıca yapacaklarınızı ve konuşacaklarınızı listelemek, bir iş bitmeden diğerine başlamamak yararlı olur.
Hiperaktivite: Eğer gün boyu hareket halinde olacağınız bir kariyer seçtiyseniz bu durum sorun olmayacaktır. Ancak masa başı bir işte aralıklı ofis içinde yürüme fırsatı yaratmak, toplantılarda not almak çözüm olabilir.
Dürtüsellik: Düşünmeden yapılan hareketler, konuşmalar ve öfke patlamaları sorun olabilir. Bunun farkına vardığınızda öfke kontrolü için destek almak, nefes egzersizleri, dürtüselliğinizi tetikleyen şeyleri keşfederek kontrol etmeye çalışmak yardımcı olacaktır.
Bu temel belirtilerin dışında görülen unutkanlık, zamanlama sorunu, ertelenme, çabuk sıkılma, insanlar arasındaki ilişki sorunları da yönetilmesi gereken süreçlerdir. Kontrol etmek için not tutmak, kayıt almak, zaman için saat kurmak, toplantıları hatırlatan alarmlar kullanmak, iş aralarında kısa molalar almak, günlük planlamalar yapmak ve onlara uymaya çalışmak, uzun ve takibi zor işleri parçalara bölerek çalışmak, evrakların düzeni için yardım almak ve sistemler oluşturmak işleri kolaylaştırır. Erteleme sorununuzu, işlere tamamlama zamanı konulması ya da zamanlamayı iyi bilen birinden destek almak çözümleyebilir. İnsan ilişkilerini yönetemiyorsanız tek çalışabileceğiniz işlere yönelmek kadar, insanların duygularını ve davranışlarını değerlendirmeye çalışarak birlikte çalışmayı kolaylaştırabilirsiniz.

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu iş yerinde sorun yaratabilir. Ancak çözümleri hem çalışanın hem iş yerinin araması, iş yerinde bazı alanlarda çok verimli ve yaratıcı çalışmalar yapabilecek bir elemanın kazanılmasını sağlar. Kişinin kendi sorunu ile barışması ve çözüm araması ise onu hem çalışırken mutlu yapacak, hem de kendisine olan güvenini koruyacaktır.

rssyoutubeinstagram
Facebooktwitterlinkedinmail